Historia Warszawy

Równo 25 lat temu - 7 kwietnia 1995 roku - otwarto pierwszą linię metra, obiecaną warszawiakom jeszcze w latach 20. XX wieku. W 1995 roku była to najbardziej wyczekiwana inwestycja w mieście. Na uroczystym otwarciu zjawiły się tłumy, a stację i pociąg z pierwszymi pasażerami poświęcił prymas Polski, kardynał Józef Glemp.

• 1995
• ii linia metra
• metro

Świąteczny czas to dobra okazja do przypomnienia historii kultowego mieszkańca szopki przy kościele pokamedulskim na warszawskich Bielanach. Osioł Franio przebywa w zagrodzie przy parafii już od kilkunastu lat, a wielu mieszkańców co roku wybiera się tam właśnie po to, żeby po raz kolejny go zobaczyć. Początkowo nic jednak nie zapowiadało, że Franek zostanie w szopce na Bielanach tak długo. Rozważano nawet jego sprzedanie.

• Bielany
• święta
• święta bożego narodzenia

Święta Bożego Narodzenia kojarzą nam się głównie z górą prezentów, kolorowymi iluminacjami, reniferami i św. Mikołajem w dwuczęściowym, biało-czerwonym stroju. A jak było w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej? Kiedyś wyglądało to zupełnie inaczej.

• boże narodzenie
• mikołajki
• PRL

- Jestem prostym chłopakiem z Wielkopolski. Do niedawna nie wiedziałem, że było coś takiego jak Powstanie Warszawskie. Do szkoły chodziłem jak na odsiadkę. Z historii byłem dwa razy zagrożony. Teraz się z tego śmieję - mówił Mikołaj Kaczmarek, który kilkanaście miesięcy temu odkrył swoją nową pasję - kolorowanie zdjęć historycznych. Dwa lata temu zasłynął kolorowanymi zdjęciami z Powstania Warszawskiego.

• kolorowe zdjęcia
• Powstanie Warszawskie

Prawie całe powstańcze dowództwo to osoby urodzone w małych wioskach, od Kresów po inne rejony Polski. Wielu żołnierzy z Pokolenia Kolumbów również nie urodziło się w Warszawie. Nawet Krystyna Krahelska, która pozowała do pomnika Syrenki pochodziła z Polesia. W jaki sposób doszło do tak historycznego paradoksu? - Po 1918 roku Warszawa jako stolica niepodległej Polski przyciągała elity z całych dawnych zaborów: wojskowych, urzędników i inteligencję. Tworzyli oni podwaliny nowej Polski. I to właśnie oni, urodzeni w końcu XIX wieku, stworzyli tworzą podczas okupacji trzon podziemnej i powstańczej armii - tłumaczyła Hanna Nowak-Radziejowska, kuratorka festiwalu "Nowi Warszawiacy".

• niemcy
• powstanie warszawskie
• powstańcy

Warszawski fotograf Paweł Czarnecki zrealizował nietypowy projekt artystyczny - postanowił umieścić plastry wykonane z ceramiki w miejscach dotkniętych wojennymi zniszczeniami. - Liczę na to, że z takich małych cegiełek da się zbudować lepszy świat - mówił nam fotograf, gdy pisaliśmy o jego projekcie. Z okazji rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, stworzył równie niezwykłą kolekcję zdjęć - poszedł w miasto, by odnaleźć miejsca, w których wciąż widać skutki Powstania Warszawskiego. Przypominamy tę niesamowitą galerię. Ślady po kulach nie pozwalają zapomnieć o tym, co wydarzyło się 75 lat temu.

• fotografia
• kamienice
• powstanie warszawskie

Zajrzeliśmy do wnętrz XIX-wiecznego mieszkania w Warszawie, aby sprawdzić, jak żyli mieszkańcy stolicy. I co zobaczyliśmy? Wnętrza zachwycające wystrojem i... niezliczoną liczbą świec.

• architektura
• przedwojenna warszawa
• śródmieście

9 maja 1987 r. samolot Polskich Linii Lotniczych LOT Ił-62M rozbił się w Lesie Kabackim. Była to największa pod względem liczby ofiar katastrofa w historii polskiego lotnictwa. Nikt ze znajdujących się na pokładzie nie przeżył, zginęły 183 osoby.

• katastrofa lotnicza
• katastrofa samolotu
• las kabacki

Dym unoszący się nad palonym przez niemieckich żołnierzy gettem w Warszawie widać na kolorowym zdjęciu z 1943 r. To jedna z trzech takich fotografii, która zachowała się do dziś. 19 kwietnia to idealny czas, aby o niej przypomnieć, bo tego dnia obchodzimy rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim.

• getto
• getto warszawskie
• Muzeum Historii Żydów Polskich

To było największe getto w Europie. Niemcy utworzyli je 79 lat temu, 2 października 1940 r. Trafili do niego Żydzi z Warszawy, którzy przed wojną stanowili jedną trzecią mieszkańców miasta, a także ci z mniejszych miejscowości. 19 kwietnia, gdy Niemcy rozpoczęli brutalną likwidację getta, rozpoczęło się również powstanie - dziś obchodzimy 76. rocznicę wybuchu powstania w getcie. Zobacz, jak wyglądało życie w tym strasznym miejscu.

• dzielnica żydowska
• getto
• żydzi

Pod koniec lat 70. sypnęło tak, że nie jeździły pociągi, a mieszkańcy w czynie społecznym odśnieżali chodniki. Zobaczcie zdjęcia z tamtego okresu.

• warszawa
• zima
• zima stulecia

Jakich kobiet szukali mężczyźni przed wojną? Despotycznych a la "Wenus we futrze", grających na skrzypcach i wolnych od "kinematograficznej psychozy". Liczyły się też zadbane, bujne włosy. Co jeszcze?

• historia
• kroniki towarzyskie
• małżeństwo

Miał 22 lata, kiedy postanowił pojechać na Pragę i zrobić tam jedyny w swoim rodzaju reportaż. "Nikt tam nie jeździł, nie było takiej potrzeby, celem socjalizmu było chwalenie się rzeczywistością, a nie pokazywanie obdrapanych murów, nędzy i brudu. A ja szukałem wyzwania. Okazało się, że nie trzeba wyjeżdżać na Amazonkę, żeby dostać po ryju" - mówi Jerzy Woropiński, autor zdjęć Pragi z lat 70., wydanych w albumie "Praga w Starej Fotografii" (2015).

• bazary
• fotografia
• historia

Mieszkacie na Wilanowie, ale cały czas nie wiecie, skąd pochodzi nazwa tej dzielnicy? Może zastanawialiście się kiedyś, dlaczego Mokotów to Mokotów, a Wola to Wola?

• dzielnice warszawy
• nazwy dzielnic
• warszawa

Jest początek lat 60. XX wieku. W stolicy otwiera się największy w Polsce sklep meblowy, nazywa się Emilia. Obywatele są zachwyceni nowoczesnymi, funkcjonalnymi meblami, które nie mają nic wspólnego z ciężkimi przedwojennymi komodami. Wchodzimy do typowego mieszkania. I co widzimy?

• architektura
• mieszkania
• prl

11 listopada 1918 roku nie było fajerwerków oraz wielkich uroczystości. Dlaczego? Bo marszałek Józef Piłsudski nie był szczególnie przywiązany do idei świętowania rocznicy odzyskania niepodległości. Do pewnego czasu...

• 100-lecie odzyskania niepodległości
• 11 listopada
• Święto Niepodległości

Kolekcjoner Rafał Bielski posiadający jedną z największych kolekcji zdjęć, pocztówek i planów Warszawy specjalnie dla nas wybrał ze swoich zbiorów najciekawsze widoki miasta. Później skomentował je znany varsavianista Jakub Jastrzębski. Warszawa kiedyś i dzisiaj: czy bardzo się zmieniła? Porównajcie!

• historia
• przedwojenna warszawa

Pamiętają zupełnie inną Warszawę, inne stroje, inne powozy, inną epokę. Stulecia mijają, a one cały czas przemykają przez nasze miasto. Wypełzają z zaułków, odwiedzają znane nam dobrze pałace, pojawiają się na Starym Mieście. O kim mowa?

• duchy
• gdzie straszy
• legendy warszawskie

Pierwszy numer "Tajnego Detektywa" ukazał się w 1931 roku. I szybko stał się najpopularniejszym kryminalno-sensacyjnym tabloidem na polskim rynku. - Jego założyciel, dziennikarz Marian Dąbrowski, pomysł na stworzenie czasopisma wziął z Francji. Gdzie, od roku 1928 Gallimard, wydawał bardzo popularnego "Detective'a" - wyjaśnia Jacek Dehnel, posiadacz ogromnej kolekcji przedwojennego czasopisma.

• morderstwo
• przedwojenna warszawa
• satanizn

Jadwiga Maria Strumff. Nowa warszawianka, ochrzczona Żydówka, porzucona żona samotnie wychowująca czworo dzieci, prawnuczka założyciela praskiej Szmulowizny. Masażystka. I autorka jednego z nielicznych kobiecych pamiętników XIX wieku. Dzięki jej wspomnieniom po ponad stu latach możemy poznać od podszewki świat, o którym do tej pory, nikt jeszcze nie pisał.

• jadwiga maria strumff
• muzeum woli
• pierwsza masażystka