Spodobało ci się? Polub nas
Projekt "U Aktorek" realizuje Ośrodek KARTA. Ma on na celu popularyzację wiedzy o warszawskich kawiarniach artystycznych, w których podczas II wojny światowej pracowali i występowali najwybitniejsi artyści dwudziestolecia międzywojennego. W ramach projektu powstały: strona internetowa www.uaktorek.pl, aplikacja mobilna i przewodnik.
Stołeczne kawiarnie
Wybuch wojny przyniósł duże zmiany w życiu kulturalnym stolicy. Po ogłoszeniu kapitulacji Niemcy zamknęli teatry, kina, operę, operetkę i filharmonię. W październiku 1939 roku grupa znanych polskich artystów zatrudniła się do obsługi kelnerskiej w kawiarni "Café Bodo", mieszczącej się przy ulicy Foksal 17. Miejsce szybko zyskało dużą popularność wśród mieszkańców Warszawy; każdy chciał się napić kawy podawanej przez ówczesne gwiazdy. Tak nastała moda na kawiarnie artystyczne.
W latach 1939-1944 w Warszawie działało łącznie około 300 lokali gastronomicznych, wśród nich około 25 kawiarni, w których jako kelnerzy zatrudnieni byli głównie artyści. Obsługując gości, opowiadali anegdoty, recytowali fragmenty swoich ról. W kawiarniach odbywały się koncerty, wystawiano monodramy i kabarety. Do najsławniejszych należały m.in.: "U Aktorek", "Pod Znachorem", "Na Antresoli", "U Elny Gistedt".
Działalność konspiracyjna
Popularność i znaczenie kawiarni z czasem zaczęły budzić podejrzenia władz okupacyjnych. Wówczas kilka najbardziej prestiżowych lokali, np.: "Adria" musiało zmienić swój status na "nur für Deutsche". Policja niemiecka organizowała także niezapowiedziane kontrole lub przeprowadzała łapanki w okolicach kawiarni. W latach 1943-1944 warszawiacy, obawiając się aresztowania, coraz rzadziej odwiedzali popularne lokale.
Działalność kawiarni artystycznych zakończyła się wraz z wybuchem powstania warszawskiego. Najdłużej działała tytułowa kawiarnia "U Aktorek", która podczas powstania prowadziła powstańczą stołówkę oraz kontynuowała swoją działalność artystyczną.
U aktorek materiały prasowe materiały prasowe
Portal i aplikacja moblina
Na portalu www.uaktorek.pl, na podstawie dostępnej ikonografii, archiwalnych numerów "Nowego Kuriera Warszawskiego", wspomnień, pamiętników czy nagrań z archiwum historii mówionej odtworzony został świat okupacyjnych kawiarni.
- Użytkownik będzie mógł wczuć się w ich klimat - zobaczyć archiwalne zdjęcia i materiały wideo, posłuchać piosenek z tego okresu, zapoznać się z repertuarem, przeczytać menu. Na stronie znajdzie się również mapa 2D zbudowana na podstawie zdjęć lotniczych, dzięki której będzie można wybrać się na wirtualny spacer szlakiem kawiarni - informują twórcy portalu.
Spacer ulicami Warszawy śladem wojennych kawiarni artystycznych umożliwi kompatybilna ze stroną aplikacja mobilna na telefon, będąca multimedialnym przewodnikiem po okupacyjnej Warszawie. - Zwiedzający będzie mógł połączyć się ze stroną internetową i poznać historię miejsca, w którym się znajduje, a po przejściu dowolnej trasy otrzyma specjalny kod, który będzie mógł wymienić na bilet do teatru lub zaproszenie do jednej z warszawskich kawiarni - informują twórcy.
Przewodnik po kawiarniach
Dla odbiorców przywiązanych do tradycyjnych, papierowych wydań przygotowano przewodnik. Znalazło się w nim pięć map Warszawy z zaznaczonymi trasami wycieczek śladem kawiarni artystycznych, działających w latach 1939-1944. Główny spacer prowadzi do ośmiu najpopularniejszych lokali. Rozpoczyna się pod adresem tytułowej kawiarni "U Aktorek" (ulica Piękna 12), a kończy się przy Teatrze Polskim (ulica Karasia 2), w którego gmachu mieściła się "Kawiarnia-Bar".
Każda z wybranych kawiarni jest przybliżana poprzez prezentację repertuaru, sylwetek aktorów występujących w lokalu oraz za pomocą tekstów źródłowych i fotografii. Dodatkowo na wybranych stronach przewodnika dostępne są interaktywne pola. Ukryte w nich multimedia uaktywniają się na ekranie smartfona lub tabletu po uprzednim zainstalowaniu aplikacji mobilnej i wybraniu opcji SKANER, a następnie przytrzymaniu czytnika urządzenia przy oglą- danym obrazku.
Zdjęcia aktorów odsyłają do fragmentów przedwojennych filmów, a oznaczenia QR code pozwalają usłyszeć utwory muzyczne z dwudziestolecia międzywojennego i zapoznać się z dodatkowymi informacjami.
