Pomnik Wdzięczności Żołnierzom Radzieckim od lat wzbudzał kontrowersje i był regularnie dewastowany. Mazowiecki konserwator zabytków zdecydował, że pomnik zniknie z parku Skaryszewskiego do końca tego roku.
"Wyzwalał agresję i zbudzał protesty"
O demontaż pomnika wnosili działacze społeczni i samorządowcy. W 2015 radna PiS Olga Johann zwróciła się do władz Warszawy z prośbą o zabranie stanowiska wobec dalszych losów pomnika. "Dalsze istnienie pomnika wyzwala agresję, budzi protesty" - pisała w interpelacji do miasta.
W ubiegłych latach pomnik w parku Skaryszewskim był wielokrotnie dewastowany. Parokrotnie malowano na nim swastyki i inne symbole, w 2015 roku wandale wylali na pomnik fekalia. Z kolei w kwietniu tego roku grupa mężczyzn namalowała na pomniku znak Polski Walczącej i obryzgała go czerwoną farbą. Do zorganizowanej akcji "dekomunizowania na własną rękę" przyznał się wówczas Adam Słomka z Konfederacji Polski Niepodległej.
"Ruski, totalitarny monument w parku Skaryszewskim do likwidacji. HGW i rada miasta nie wykonuje ustawy o usunięciu symboli totalitarnych z przestrzeni publicznej!" - pisał na swoim Twitterze. Działacz podkreślał, że jego zdaniem pomnika już dawno nie powinno być w przestrzeni publicznej.
Decyzja o demontażu zapadła
W czerwcu tego roku miasto poinformowało o planie demontażu pomnika. Jego dalsze losy miały być zależne od Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz od Muzeum Historii Polski, które zobowiązało się do przejęcia kontrowersyjnego pomnika w depozyt..
Ostatecznie konserwator zezwolił Zarządowi Zieleni na rozpoczęcie demontażu pomnika. Jednocześnie zalecono przetransportowanie go na teren Cmentarza Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich przy ul. Żwirki i Wigury. Demontaż pomnika ma odbyć się do 31 grudnia tego roku.
Urząd Pragi-Południe poinformował, że decyzja o demontażu pomnika sprawi, że obiekt nie będzie już więcej demolowany.
"Wraz z usunięciem obelisku skończy się malowanie na nim, obok siebie (!), swastyki i powstańczej kotwicy przez ludzi niemających pojęcia o historii najnowszej. A główna aleja parku Skaryszewskiego odzyska swój pierwotny wygląd - czytamy w komunikacie Urzędu na Facebooku.
Pomnik Wdzięczności Żołnierzom Armii Radzieckiej
Pomnik upamiętnia żołnierzy radzieckich poległych w dniach 10-15 września 1944 w walkach o Pragę. Monument wzniesiono w miejscu grobu 26 żołnierzy, którzy zginęli 13 września 1944 w pobliżu ronda Waszyngtona nacierając od strony ul. Grochowskiej. Na rozbudowanym postumencie z podniesioną częścią środkową umieszczono stelę z płaskorzeźbą żołnierza Armii Radzieckiej, pod którą znajdują się złożone sztandary. Monument został odsłonięty 15 września 1946.
Podczas przebudowy ronda w 1968 ciała żołnierzy zostały ekshumowane i przeniesione na Cmentarz-Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich przy u. Żwirki i Wigury, a sam pomnik przesunięto w głąb głównej alei przecinającej Park Skaryszewski. Na pierwotnym miejscu pomnika stoi obecnie popiersie Ignacego Jana Paderewskiego - patrona Parku.
