- W weekend byliśmy na placu Europejskim koło Warsaw Spire. W "potoku", który płynie przez plac pluskały się dziesiątki dzieci. Niektóre miały nie tylko kostiumy, lecz także sprzęt do nurkowania i pływały w zbiorniku od strony hotelu Hilton. Samoistnie powstał tam mały aqua park. Sanepid co roku ostrzega przed pływaniem w fontannach, a w Warszawie co roku ludzie wkładają do nich dzieci. Czemu rodzice nie pomyślą o ich zdrowiu? Czemu nie zabiorą na basen, gdzie woda jest przebadana? - pisze do nas zaniepokojona pani Milena.
Upały często zmuszają nas do poszukiwania chłodu i orzeźwienia. Pożyteczne wtedy są miejskie jeziorka, glinianki i fontanny, które skutecznie schładzają powietrze w pobliżu.
W Warszawie widok dzieci bawiących się w fontannach to nic zaskakującego - w ciepłe dni można zaobserwować najmłodszych biegających pod wodą właśnie na wspomnianym przez panią Milenę placu Europejskim, ale również w wielu innych miejscach w stolicy - pod centrum handlowym Arkadia czy przy budynku Metropolitan przy pl. Piłsudskiego. Przy fontannach w Multimedialnym Parku Fontann, gdy są upały, zawsze siedzą tłumy warszawiaków. Wkładają stopy do wody lub wchodzą do niecki.
Kąpiel w fontannie: Zwykłe moczenie stóp może być szkodliwe
Jak jednak podkreśla Joanna Narożniak z Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Warszawie, należy pamiętać, że fontanny to element dekoracyjny miasta i jako takie nie służą zaspokajaniu pragnienia czy kąpielom. - Nie są do tego przeznaczone, więc są obiektami, w których taka kąpiel jest zabroniona - mówi.
Fontanny mogą być jednak niebezpieczne, przede wszystkim dlatego, że w ich otoczeniu odpoczywają od upałów się nie tylko ludzie, lecz także zwierzęta - ptaki, koty, psy. - Nawet zwykłe moczenie stóp w fontannie może być szkodliwe dla naszego zdrowia, a szczególnie zdrowia dzieci, u których układ odpornościowy nie jest w pełni rozwinięty. Dzieci uwielbiają się pluskać i jeśli czynią to w fontannach za zgodą nierozważnych opiekunów, mogą być narażone na dolegliwości zdrowotne - informuje Narożniak.
Brak regulacji
Jak tłumaczy, woda w fontannach krąży w obiegu zamkniętym i nie jest poddawana procesom dezynfekcji, w efekcie może być siedliskiem dla wielu drobnoustrojów, także tych chorobotwórczych.
- W Polsce, podobnie jak w państwach europejskich, nie ma szczegółowych regulacji prawnych odnośnie do wody w fontannach - informuje Narożniak.
Fakt, iż mieszkańcy miast i turyści korzystają z wody znajdującej się w tych urządzeniach wodnych w celach rekreacyjnych, ewentualnie w celach spożywczych, nie oznacza, że można z tej wody korzystać. - Woda w fontannach wygląda na czystą, w rzeczywistości jednak nie nadaje się do mycia, a tym bardziej do picia, gdyż może być szkodliwa dla zdrowia. Nikt nie bada jakości tej wody pod kątem jej przydatności do spożycia czy do kąpieli. Innymi słowy obiekty te nie podlegają kontroli w tych aspektach żadnej instytucji kontrolnej. Korzystający z wody w fontannach, czynią to na własną odpowiedzialność - dodaje Narożniak.
Grzywna do 500 zł
Kąpieli w miejscach, gdzie "jest to zabronione", zakazuje kodeks wykroczeń. Za złamanie tego zakazu grozi grzywna nawet do 500 złotych. Takie mandaty wystawiają strażnicy miejscy.
Każda stojąca w zbiorniku woda prędzej czy później ulegnie zanieczyszczeniu, pojawią się w niej glony powodujące śliskie powierzchnie, rozwijają się w niej szkodliwe dla skóry bakterie. W pozornie "czystej" wodzie, jak tłumaczy Narożniak, błyskawicznie namnażają się wszelkiego rodzaju bakterie i zarazki. - Wysoka temperatura oraz stojąca woda tworzą idealne warunki do rozmnażania się różnych patogenów. Pozornie niegroźne bakterie mogą stać się dużym zagrożeniem - mówi i wymienia:
Fontanny miejskie mogą być siedliskiem gronkowców, salmonelli, bakterii kałowych, wszelkich pasożytów odzwierzęcych, bakterii i wirusów powodujących zatrucia pokarmowe, reakcje alergiczne i zapalne skóry.
Chorobotwórcze patogeny, które znaleźć można w fontannach, mogą powodować reakcje alergiczne w postaci wysypki, grzybicy stóp lub innych chorób skóry.
Można też zachorować na zapalenie spojówek, zapalenie uszu, ostre zapalenie płuc. Kąpiąc się w fontannach można również narazić się na zakażenie gronkowcem, które grozi zapaleniem oskrzeli, płuc, tchawicy, migdałków, czy zakażenie paciorkowcami, które z kolei grozi zapaleniem gardła, płuc, a nawet opon mózgowo-rdzeniowych.
Ptasie odchody, alkohol
Jak mówi Narożniak, w fontannach znajdują się często odchody ptasie, mocz zwierzęcy, resztki alkoholu z wyrzuconych butelek po piwie czy innych trunkach. - Często myją się w nich, niestety, bezdomni, którzy mają różne schorzenia skórne - dodaje Narożniak.
Na powierzchniach dużych fontann mogą występować również sinice i różne glony niebezpieczne dla skóry, a nawet powodujące silne zatrucia całego organizmu.
Jak dodaje rzeczniczka inspekcji sanitarnej, w czasie wysokiej temperatury niebezpiecznym może okazać się nawet zwykłe siedzenie przy fontannie. - Wraz z pęcherzykami powietrza w pobliżu wodotrysków unoszą się pałeczki bakterii z rodzaju Legionella. Do organizmu człowieka dostają się podczas oddychania, powodując legionellozę – niebezpieczną chorobę zakaźną - wyjaśnia Narożniak.
Rzeczniczka uczula wszystkich, a szczególnie młodych rodziców przed wpuszczaniem dzieci do fontann. - Rodzice niefrasobliwie pozwalają swoim małym pociechom pluskać się w miejskich fontannach. Lepiej schłodzić siebie i dziecko wodą z butelki lub z kurtyn wodnych, bo ta doprowadzana jest z wodociągów - przekonuje.
Kto odpowiada za czystość fontann?
Za czystość fontann odpowiadają służby miejskie, Inspekcja Sanitarna nie prowadzi badań czystości wody. Badają tylko wodę z kąpielisk i miejsc przeznaczonych do kapania, legalnie zgłoszonych i zorganizowanych. Gdzie zatem można się kąpać?
- Poza pływalniami otwartymi lub zamkniętymi jedynym bezpiecznym i pilnowanym przez ratowników miejscem wykorzystywanym okazjonalnie do kąpieli na terenie Warszawy jest Jeziorko Czerniakowskie, a w pobliżu Warszawy Zalew Zegrzyński (choć aktualnie Dzika Plaża w Nieporęcie jest zamknięta ze względu na zakwit sinic) - informuje Narożniak.
Inne miejsca, takie jak jeziorka na Polu Mokotowskim, Jeziorko Kamionkowskie, Szczęśliwickie, Gocławskie, czy Staw Cietrzewia mogą być niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia.
