Polski Alarm Smogowy przygotował raport w oparciu o dane pochodzące ze stacji pomiarowych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Dzięki niemu można zobaczyć, które miasta mają w powietrzu największe stężenie pyłu PM10 oraz rakotwórczego benzo(a)pirenu.
Na liście znalazły się zarówno miasta, która przodują w tym niechlubnym rankingu od lat, jak i uznawane do tej pory za wolne od smogu.
24 smogowych miast
Jak informuje PAS, stężenie pyłu PM10 nie powinno przekraczać rocznie poziomu 40 mikrogramów na metr sześcienny. Ale tak się stało aż w 24 miastach.
Na liście znalazły się m.in. Kraków, Katowice i Warszawa. Stolica uplasowała się na 19 miejscu, ze stężeniem PM10 na poziomie 41 µg/m3. Na pierwszych miejscach niechlubnego rankingu - Kraków, Opoczno i Pszczyna.
Organizacja zaznacza jednak, że większość miejsc na liście zajmują miejscowości średnie lub małe - to tam problem jest największy. Gros najbardziej zanieczyszczonych miast znajduje się na terenie Śląska, Małopolski i woj. łódzkiego.
Polski Alarm Smogowy www.polskialarmsmogowy.pl
Lista może być znacznie dłuższa. Polski Alarm Smogowy posiada dane tylko z miejscowości, w których znajdują się stacje pomiarowe Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Nie ma ich w większości małych miejscowości - czyli tam, gdzie problem smogu jest duży.
Najlepiej jest nad morzem i w górach - najniższe średnioroczne poziomy notuje się w Gdyni, Sopocie i Szklarskiej Porębie.
Smogowe dni
Dni, w których została przekroczona norma jakości powietrza (średniodobowy poziom PM10 powyżej 50 µg/m3), nie powinno być więcej niż 35.
"Niestety liczba takich 'smogowych' dni jest przekraczana w dziesiątkach polskich miast" - czytamy na stronie.
Polski Alarm Smogowy www.polskialarmsmogowy.pl
Tylko nieliczne miejscowości w Polsce nie mają tego problemu. Liczbę 35 dni nie przekroczyły w zeszłym roku m.in. Mrągowo (13 dni), Olsztyn (11 dni), Gdańsk (9 dni), Słupsk (6 dni), Sopot (3 dni) czy Białystok (2 dni).
Rakotwórcze gospodarstwa domowe
Pracownicy organizacji uwzględnili w swoim raporcie również rakotwórczy benzo(a)piren (BAP), czyli węglowodór aromatyczny powstający podczas spalania paliw stałych w niskich temperaturach. Jak podaje Polski Alarm Smogowy, jego głównym "producentem" w Polsce są gospodarstwa domowe, które używają pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno.
Stężenie BAP nie powinno przekraczać rocznie poziomu 1 µg/m3. Niestety ten jest w wielu polskich miejscowościach bardzo wysoki - najwyższy w Unii Europejskiej.
"Rekordowe miasta przekraczają poziom tego rakotwórczego związku prawie 18-krotnie!" - informuje PAS.
Polski Alarm Smogowy www.polskialarmsmogowy.pl
Zaskoczeniem jest pojawienie się na liście Pomorza, które do tej pory uznawane było za czyste. Kościerzyna i Wejherowo przekroczyły normy o odpowiednio 1000 i 800 proc.
Niespodzianką może być też Warszawa, która znalazła się na drugim końcu rankingu, ze średniorocznym stężeniem BAP na poziomie 1,7 ng/m3. Tu przodują Suwałki i Białystok (1,1 ng/m3).
