Badanie PISA (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) dla 15-latków to największe międzynarodowe badanie umiejętności uczniów. Odbywa się co trzy lata. Nadzorowane jest przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Biorą w nim udział uczniowie z państw należących do organizacji, ale też z krajów partnerskich. Wyniki badania z 2015 roku objęło ok. 540 tys. nastolatków w 72 krajach.
Myślenie, czytanie ze zrozumieniem
Do PISA nie można się przygotować. Zadania, które rozwiązują uczniowie, mają na celu raczej sprawdzić myślenie i rozumowanie niż wiedzę.
W każdej edycji badacze koncentrują się na pomiarze jednej dziedziny. W 2015 roku były to pytania z zakresu rozumowania w naukach przyrodniczych. Podczas dwugodzinnego testu oceniano także czytanie ze zrozumieniem, myślenie matematyczne, grupowe rozwiązywanie problemów oraz wiedzę ekonomiczną. Badanie w Polsce zrealizowano w marcu 2015 i wzięło w nim udział ponad 5 tys. uczniów, głównie 15-latków ze 160 gimnazjów i 10 szkół ponadgimnazjalnych.
Warszawscy gimnazjaliści najlepsi
Dr Maciej Jakubowski z Evidence Institute, organizacji, która opracowała wyniki PISA, sprawdził parametry badań pod kątem Warszawy. Jak mówi w rozmowie z Metrowarszawa.pl, wyciągnięcie z raportu PISA danych dotyczących stolicy było możliwe, ponieważ miejscowości są tam dzielone ze względu na ludność. Jedną z kategorii jest "miasto powyżej miliona mieszkańców". Warszawa to jedyne takie miasto w Polsce.
- W Warszawie wzięło udział 138 15-latków z pięciu gimnazjów. Nie jest to imponująca liczba, ale jak się okazuje, w poprzednim badaniu wykonanym trzy lata temu, warszawscy gimnazjaliści osiągali podobne, wysokie wyniki. Nawet wyższe, bo byli najlepsi na całym świecie. W 2015 roku zajęli z kolei trzecie miejsce na świecie - lepsi byli tylko Koreańczycy i Japończycy, pierwsze w Europie - informuje.
Wykres pokazuje średnią wyników z rozumowania w naukach przyrodniczych, matematyce i czytania ze zrozumieniem. Wyniki zostały policzone po wyłączeniu wpływu statusu społeczno-ekonomicznego rodzin uczniów, a więc porównywani są uczniowie, którzy mają podobne warunki materialne i zasoby edukacyjne.
Gratulacje od prezydent
Wynikami warszawskich gimnazjalistów pochwaliła się na Twitterze prezydent Hanna Gronkiewicz-Waltz.
Wyniki polskich uczniów na tle krajów UE
W Europie polskie 15-latki plasują się wysoko w rankingu, choć badanie PISA 2015 pokazuje, że w czołówce jest kilka innych krajów. W naukach przyrodniczych Polacy zajęli 10 miejsce na 26 krajów Unii Europejskiej biorących udział w badaniu. W czytaniu zajęli 5 miejsce, a w matematyce 9 miejsce.
W Unii Europejskiej lepsze wyniki w naukach przyrodniczych uzyskali 15-latkowie z Estonii, Finlandii, Słowenii, Niemiec, Holandii i Wielkiej Brytanii. Podobne wyniki uzyskali uczniowie z Irlandii, Belgii, Danii, Portugalii, Austrii i Szwecji. W czytaniu lepsze wyniki od nas uzyskały tylko Finlandia, Irlandia i Estonia.
PISA, oprócz umiejętności z danej dziedziny, pozwala również sprawdzić, z jakim zasobem umiejętności niezbędnych do rozwoju młodzież wchodzi w dorosłe życie, wraz z ukończeniem obowiązkowego etapu edukacji. Zadania mają charakter złożony i sprawdzają wykorzystanie umiejętności w sytuacjach życiowych. Dzięki badaniu PISA możemy porównać, na ile 15-latki w różnych krajach potrafią praktycznie zastosować nabytą wiedzę i umiejętności, także w zadaniach wymagających myślenia analitycznego i rozwiązywania złożonych problemów.
Jak informuje Maciej Jakubowski, badania PISA pozwalają ocenić cały system szkolny i dlatego, jego zdaniem, są tak ważne dla polityki edukacyjnej. badanie pokazuje trendy, wskazując jakie systemy prowadzą do lepszych osiągnięć czy też dobrze motywują uczniów do nauki. W przypadku Polski, jak mówi, dostarczyły dowodów na to, że w polskiej edukacji w ciągu ostatnich 15 lat nastąpił dynamiczny wzrost umiejętności uczniów.
