Budynek powstał w rekordowym czasie, bo w ciągu pięciu miesięcy. Otwarcie nastąpiło w 1870 roku. Z tej okazji na deskach teatru wystawiono "Piękną Helenę" J. Offenbacha, "Wdowę niepocieszoną" A. Mery oraz "Ulicznika warszawskiego" A. Wieniawskiego.
Widownia ogrzewana piecykiem
Oprócz tego, że miejsce pełniło funkcję zastępczej sceny remontowanego Teatru Wielkiego był też (od 1915 roku) siedzibą zespołu farsy Teatru Małego . Natomiast w późniejszych latach zespołu Teatru Rozmaitości (od 1921 do 1923 roku). W budynku zaprezentowała się warszawiakom pierwsza polska wytwórnia filmowa Towarzystwo Udziałowe Pleograf . Podczas specjalnego cyklu pokazów publiczność obejrzała filmy dokumentujące codzienne życie w stolicy (np. "Ślizgawka w Dolinie Szwajcarskiej i w Ogrodzie Saskim", pokazano również ruch uliczny przed pomnikiem Mickiewicza).
Drewniany teatr składał się z parteru, amfiteatru oraz dwóch pięter. Wymiary sceny podobne były do tej z Teatru Wielkiego. Początkowo budynek mieścił 940 widzów, z czasem widownię powiększono do około 1 000 miejsc. Na przestrzeni lat obiekt przystosowano również do użytku całorocznego (m.in. widownię ogrzewano piecykami gazowymi). Dzięki temu spekt akle mogły odbywać się również zimą.
Siedem dekad prowizorki
Jednak na początku teatr nie cieszył się uznaniem. Krytykowano nie najlepszą akustykę obiektu, narzekano na dostające się do środka światło. Wielu osobom nie podobała się jego architektura.
Spodobało ci się? Polub nas
O niedogodnościach związanych z funkcjonowaniem teatru pisał sam Henryk Sienkiewicz : "Saski Ogród stoi tedy do później nocy otworem i po staremu powraca się z teatru, jeśli noc ciemna, od drzewa do drzewa instynktem więcej się kierując niż pamięcią i oczyma. Czasem na oślep idąc, z wyciągniętymi rękoma, trafiasz na głowę bliźniego idącego przed tobą. Bywają położenia drażliwe i qui pro quo jeszcze drażliwsze. Zarząd Ogrodu czy też Letniego Teatru ma zamiar podobno za-pobiec nadal podobnym wypadkom przez zaprowadzenie latarni naftowych. Dlaczego nie gazowych? Oto wkopanie rur gazowych ma podobno szkodzić roślinności".
Teatr Letni w Ogrodzie Saskim. źródło: www.theatre-architecture.eu źródło: www.theatre-architecture.eu
Mimo że teatralna scena miała być jedynie tymczasowym barakiem przetrwała aż 69 lat . Ostatnie przedstawienie pt. "Serce w rozterce" w reż. Leona Schillera odbyło się 2 września 1939 roku. Tydzień później teatr spłonął po trafieniu bomby.
Replikę budynku można obejrzeć w Parku Miniatur Województwa Mazowieckiego.
