Rewolucyjny projekt Twierdzy Modlin nie zachwycił. "Nagroda dla tego, kto znajdzie zabytek"

Tak twierdza wygląda w chwili obecnej. Już za kilka lat zmieni się nie do poznania. Dlaczego dopiero teraz?

Jak się okazało, sprzedaż tak ogromnej inwestycji nie było proste. Przez pięć lat Agencja Mienia Wojskowego próbowała sprzedać zabytkową twierdzę. Udało się dopiero za dziewiątym podejściem. 

Nikt nie był zainteresowany kupnem tak drogiej inwestycji. W pierwszym przetargu ogłoszonym w 2008 roku cena wywoławcza wynosiła 220 mln zł, w ostatnim - 35 mln. Ostatecznie Twierdza Modlin została sprzedana za 17,85 mln zł (poznański inwestor wylicytował 35,7 mln zł, przysługiwała mu jednak 50-proc. zniżka z racji tego, że twierdza jest zabytkiem).

Koncepcja projektowa, stworzona przez pracownię KJ Architekci, obejmuje 64 hektarów terenu. Jak podaje pracownia, 19 hektarów zajmować będą tereny fortyfikacji ziemnych. Będą one niezabudowane, z dużą ilością zieleni. Natomiast wnętrze fortyfikacji ma tętnić życiem.

Budynki mieszkalne na osiedlu mają pomieścić około 6,3 tys. osób. Mieszkańcy będą mieli do dyspozycji 120 sklepów, kasyno, bulwary rzeczne o długości 1,5 km, 80 restauracji. Ponadto na terenie twierdzy ma powstać kilka hoteli, biura oraz Europejskie Centrum Kongresowe.

Inwestycja jest wyjątkowo monumentalna. Prawie nie widać już zabytku. Michał Krasucki, stołeczny Konserwator Zabytków bardzo krytykuje projekt.

- Twierdza Modlin, a dokładnie cytadela, to zabytek na skalę Europy, a nawet świata. Jest najdłuższym budynkiem koszarowym, dobrze zachowanym, z więżą na środku, całym systemem umocnień, zielenią, nabrzeżem, siecią komunikacyjną, z drogami fortecznymi. Całość tworzy spójny charakter. Wprowadzenie tak intensywnej i gęstej zabudowy, która bardzo mocno ingeruje w zabudowę zabytkową - zamiast ją uzupełniać, w nią wchodzi - powoduje, że powstaje zupełnie nowy obiekt, jedynie z elementami historycznymi - tłumaczy Krasucki.

Jak dodaje, to wszystko jest przeskalowane. - Nowa zabudowa sprawia, że zabytek znika, nie powinno tak być. Ten projekt absolutnie nie spełnia wymagań konserwatorskich - podkreśla.

Wspomina również o nabrzeżu, które jest jego zdaniem przebudowane w nieodpowiedni sposób. - Tak się nie robi z takim zabytkiem, jak twierdza. Nie są to bulwary reprezentacyjne w środku miasta czy jakaś luksusowa marina. Twierdza ma charakter krajobrazowy - dodaje.

Jak mówi, ten projekt całkowicie zmienia twierdzę. - Są tu ewidentnie zaburzone proporcje. Dlatego na Facebooku napisałem - "nagroda dla tego, kto znajdzie zabytek" - mówi.

Z tego, co wie, nie ma jeszcze uzgodnień konserwatorskich. Ustala je konserwator z Nowego Dworu Mazowieckiego. - Jesteśmy na etapie koncepcji, która mam nadzieję nie dojdzie do skutku - podsumowuje.

XIX-wieczna cytadela w Modlinie to kompleks 37 budynków. Większość z nich zapisano w rejestrze zabytków. To jedna z największych i najlepiej zachowanych fortyfikacji w Polsce.

Pierwsze fragmenty fortyfikacji powstały na początku XIX wieku. Przy wznoszeniu twierdzy pracowało blisko 6 tys. żołnierzy i kilkuset robotników, a także okolicznych chłopów.

Za czasów carskich zostały rozbudowane. W latach 30. XIX wieku powstał m.in. słynny budynek koszar - nieregularny owal o obwodzie blisko 2,3 km. To najdłuższy budynek w Europie.

Po odzyskaniu niepodległości w Modlinie stacjonowało Wojsko Polskie, a twierdza odgrywała rolę ważnej bazy. Ostatnim wojennym rozdziałem w historii Modlina była obrona twierdzy we wrześniu 1939 roku. W wyniku walk zginęło około 1700 żołnierzy z liczącej blisko 20 tysięcy załogi. 

Chciałbyś zamieszkać na takim osiedlu? Napisz do nas, gdzie w okolicach Warszawy mieszkałoby Ci się najlepiej: metrowarszawa@agora.pl