Tu brutalnie przesłuchiwano byłych powstańców. Do dziś zachowały się oryginalne cele i karcery

W piwnicach budynku dawnego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego przy Koszykowej w latach 1945-1954 działał areszt. Do dziś zachowały się oryginalne cele oraz karcery. Można je zobaczyć podczas wystawy organizowanej przez Muzeum Powstania Warszawskiego, która rozpoczęła się 2 marca.
Wystawa 'Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945-1954' Wystawa 'Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945-1954' Muzeum Powstania Warszawskiego

Komunistyczne represje

Od jesieni 1945 r. w podziemiach budynku istniał areszt śledczy. Więźniowie byli zaliczani do kategorii 'politycznych', 'gospodarczych' i 'sabotażystów'. Więzieni w nim byli między innymi Emil Fieldorf "Nil" i Jan Rodowicz "Anoda". Przetrzymywani byli również Ukraińcy i Niemcy. 

Resort bezpieczeństwa został zorganizowany według wzorów sowieckich. Posługiwał się metodami stosowanymi przez NKWD, a także kontrwywiad 'Smiersz' - głodzeniem, biciem, torturowaniem.

Do tej pory w budynku obecnego Ministerstwa Sprawiedliwości zachowały się oryginale cele oraz karcery, w niektórych odkryto nawet zapiski osadzonych.

Wystawa 'Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945-1954' Wystawa 'Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945-1954' Muzeum Powstania Warszawskiego

Torturowani za walkę o niepodległość

Na powierzchni 600 mkw Muzeum Powstania Warszawskiego stworzyło ekspozycję, gdzie pokazane zostały powojenne losy powstańców - komunistyczne represje wobec młodych ludzi, którzy nie spodziewali się, że będą prześladowani i torturowani za walkę o niepodległość.

Ekipa konserwatorów z Muzeum przeprowadziła w piwnicach badania konserwatorskie i zabezpieczyła kilkadziesiąt śladów pozostawionych przez więźniów (rysunki, inicjały, sentencje itp.)w sześciu celach. Odnalezione rysunki nie są wyraźne, ale można odczytać np. fragmenty kalendarzy kreskowych, monogramy.

Wystawa 'Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945-1954' Wystawa 'Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945-1954' Muzeum Powstania Warszawskiego

Dwujęzyczna wystawa

Na ekspozycji znalazły się także pamiątki osób przetrzymywanych m.in. w więzieniu przy Rakowieckiej, także przy ul. 11 listopada, we Wronkach, w zakładzie karnym w Fordonie, czy więzieniu w Krakowie. Są to np. szachy z chleba, medalion z chleba, krzyżyk, haftowany ryngraf z orłem w koronie, cygarniczka, etui na ołówki, pierścionek z końskiego włosia i fragmentów szczoteczki do zębów, korale z rybich ości, pudełeczka w kształcie serca, fragment grzebienia. Przedmioty pochodzą ze zbiórki pamiątek, która była prowadzona od 2015 roku.

Wystawa 'Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945-1954' Wystawa 'Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945-1954' Muzeum Powstania Warszawskiego

Oryginalne drzwi z judaszami

Na wystawie zobaczymy również oryginalne drzwi z judaszami, które pozwalały zaglądać strażnikom do tych cel czy posadzka po której chodzili więźniowie.

Do stanu historycznego udało się przywrócić trzy cele, gdzie będą prezentowane pamiątki od darczyńców. Głównym celem ekspozycji jest przeciwstawienie sobie dwóch systemów wartości poprzez ukazanie funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa i bohaterów podziemia antykomunistycznego. Jak czytamy na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego, nowa ekspozycja jest swoistym  tragicznym epilogiem ekspozycji prezentowanej w MPW - losy Powstańców prześladowanych po wojnie.

Wystawa 'Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945 -1954'.

Wystawa jest dwujęzyczna. Można ją zwiedzać codziennie z wyjątkiem wtorków, w godzinach 10- 18.