Kolorowe zdjęcia z Powstania Warszawskiego. To nie to samo, co czerń i biel. Realizm fotografii poraża

Stare Miasto, ulica Długa przy skrzyżowaniu z Miodową. Ujęcie w kierunku południowo-zachodnim. Na pierwszym planie postać por. Wojciecha Sarneckiego "Wojtka" z kompanii "Anna" Batalionu "Gustaw", dalej łączniczka.

Powstanie Warszawskie, 1944 r. Ucieczka przed bombardowaniem. Dwie kobiety z psem i mężczyzna biegnący przez pl. Napoleona. Szacuje się, że w Powstaniu zginęło 130-150 tys. cywilów.

Powstańcy Warszawscy przy placu Napoleona (obecnie plac Powstańców Warszawy). W tle widoczny Prudential Warszawski drapacz chmur wybudowany w latach 1931-1933. Budynek był symbolem nowoczesnej Warszawy lat 30.

Stare Miasto, ulica Ślepa. Sanitariuszka Danuta Magreczyńska "Danka" z kompanii "Anna" Batalionu "Gustaw" z książką na gruzach domu przy ulicy Ślepej. Po prawej stronie pozostałości po kamienicy z przejściem na stronę Podwala.

Powstańcy na barykadzie na rogu ul. Wilczej i Marszałkowskiej. W tle widoczny narożnik resteuracji 'Ziemiańska' i sklepu firmy Fraget. Widok w kierunku wschodnim.

Stefan Bagiński (z lewej) i Antoni Wawrzyniak z ekipy filmowej biura informacji i propagandy rejestrowali przebieg Powstania.

Powstańcy Warszawscy w marszu na ul. Jasnej.

Mikołaj Kaczmarek zaczął kolorować zdjęcia z Powstania Warszawskiego, gdyż bardzo podziwia i jednocześnie współczuje ludziom, którzy brali w nim udział. 'Chciałem móc oglądać Powstanie w kolorze jak najczęściej i w jak najlepszej jakości. Oglądając takie fotografie, zawsze próbuję wczuć się w tamten okres i chociaż odrobinę poczuć namiastkę tych okrutnych czasów - pisze nam Mikołaj.

Na zdjęciu kadr z archiwalnych filmów kręconych w czasie Powstania Warszawskiego. Powstańcy po zdobyciu budynku PASTY - (Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej).W 1944 budynek PAST-y stał się miejscem zaciętych walk, jakie toczyły się o niego podczas powstania warszawskiego.

Śródmieście Północne. Grupa żołnierzy niemieckich wraz z urzędnikiem ubranym po cywilnemu, prowadzona pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców, skręca z ul. Jasnej w Świętokrzyską, zmierzając do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) w gmachu PKO.

'Nas również może kiedyś spotkać to samo' - kontynuuje Mikołaj. - 'To byli tacy sami ludzie jak my, z tym wyjątkiem, że przyszło im żyć w apokaliptycznych czasach' - dodaje.

I, mimo że wszystkie zdjęcia przedstawiające Powstanie są czarno białe, to, jak pisze Mikołaj, 'świat był przecież kolorowy'. - 'Na swoim przykładzie wiem, jak bardzo kolorowe zdjęcia z wojny przemawiają do człowieka. Dlatego nie dziwię się, że ludzie tak bardzo fascynują się moimi pracami. Robię to dla wszystkich Polaków, dla tych, którzy mają wiedzę historyczną i dla tych, którzy zaczną się interesować historią swojego kraju po obejrzeniu tych zdjęć' - dodaje.

Powyżej: Jedno z najsłynniejszych zdjęć z Powstania Warszawskiego (w zbiorach Muzeum Powstania Warszawskiego). Różyczka Goździewska - ośmioletnia sanitariuszka , dziecko, które ratowało życie innym. Pomagała w szpitalu polowym kompanii 'Koszta' w kamienicy przy Moniuszki 11. Dzięki jej wysiłkom uratowano życie wielu osób.

Różyczka przeżyła wojnę. Po jej zakończeniu mieszkała we Francji, gdzie zmarła w 1989 r. w wieku 53 lat. Autor : Eugeniusz Lokajski Brok.

Mikołaj przyznaje, że wraz z przywracaniem zdjęć do życia, sam uczy się historii. 'Na Powstanie otworzyły mi się oczy po filmie 'Powstanie Warszawskie'. 'Ten archiwalny film po koloryzacji sprawił, że zdałem sobie sprawę, jak blisko jesteśmy tamtych czasów' - pisze Mikołaj.

Od tamtej pory zbiera wszystkie informacje na temat Powstania. 'Wszystkie barwy staram się odwzorować jak należy. Wiem jednak, że nie jestem w stanie określić, jaki kolor koszuli ma przypadkowy przechodzień, dlatego takie elementy, jak ubiór cywila czy kolor kamienicy albo szyld reklamy na sklepie robię wedle uznania, na wyczucie' - tłumaczy. Najważniejsze, żeby zgadzały się istotne detale, takie jak mundury, broń, medale. - Cały czas się jednak uczę - podkreśla.

W przyszłości Mikołaj chce wydać pierwszą w Polsce książkę z kolorowymi fotografiami z Powstania. 

Na zdj: Śródmieście Północne. Grupa powstańców z kompanii 'Anna' Batalionu 'Gustaw' na placu Dąbrowskiego.

Od lewej: kpr. Jerzy Sikorski 'Sixton' , kpr. Kazimierz Dąb 'Kazik', sanitariuszka Henryka Wieczorek 'Heniuta' , ppor. Henryk Ożarek 'Henio' . kpr. Tadeusz Przybyłowski 'Roma' , kpr. pchor. Antoni Dobraczyński 'Hel'. 'Sixton' trzyma w ręku powstańczą gazetę 'Rzeczpospolita Polska' z informacją o pertraktacjach kapitulacyjnych. W tle widoczny najwyższy drapacz chmur w przedwojennej Polsce Prudential.

Powstańcy warszawscy na papierosie.

Fotografia z Powstania Warszawskiego 1944. Stare Miasto, ul. Freta 10, ofiary bombardowania na dziedzińcu klasztoru dominikanów. 

Fotografia z Powstania Warszawskiego 1944. Śródmieście Południowe. Cywil Henryk Chojnacki przygotowujący posiłek na prowizorycznej kuchni w podwórzu domu przy ulicy Wilczej 16.

Poruszające zdjęcia dziewczynki nad grobem.

Powstaniec wyciągany z kanału.

Śródmieście Północne. Powstaniec z pistoletem maszynowym Błyskawica przesłuchuje niemieckiego żołnierza w stopniu Sturmscharführera na podwórzu kamienicy przy ul. Zielnej 34. Na drugim planie inni jeńcy z załogi PAST-y.

Cywile wychodzą ze zrujnowanej Stolicy po upadku Powstania Warszawskiego. Rok 1944.

W wyniku masakr urządzanych przez oddziały niemieckie w Powstaniu Warszawskim zginęło od 150 tys. do 200 tys. ludności cywilnej.

Śródmieście Północne. Grupa Powstańców z batalionu 'Kiliński' przed budynkami PAST-y przy ulicy Zielnej.

Starówka 1944. Powstaniec Warszawski przy samochodzie marki Fiat 508 C z wymalowanym napisem 'Bartek' i numerem 1004.

Śródmieście Północne. Powstańcy z oddziału 'Narocz' Batalionu 'Parasol' odpoczywający przy ruinach domów przy Siennej 13-15.

Pogrzeb zabitych Powstańców Warszawskich na podwórzu kamienicy przy ul. Franciszkańskiej 12. Warunki panujące w oblężonych dzielnicach Warszawy uniemożliwiały pochówek poległych i zmarłych z ran warszawiaków na cmentarzach miejskich. Grzebano więc zmarłych we wszelkich dostępnych miejscach. Prowizoryczne cmentarze powstawały na chodnikach, trawnikach, placach i skwerach, podwórkach i dziedzińcach polowych szpitali.

Powstanie Warszawskie 1944. Skrzyżowanie ul. Koszykowej z ul. Marszałkowską. Sanitariuszka szpitala Wanda Srzednicka 'Aza' przed barykadą.

Fotografia z Powstania Warszawskiego 1944. Śródmieście Północne, ulica Jasna. Por. Wiesław Chrzanowski 'Wiesław' z pistoletem maszynowym MP-40.przed kominkiem w gmachu Towarzystwa Ubezpieczeniowego 'Polonia' przy ulicy Jasnej 19.

Niemcy palą Warszawę po stłumieniu Powstania. 'Każdego mieszkańca należy zabić, nie wolno brać żadnych jeńców. Warszawa ma być zrównana z ziemią i w ten sposób ma być stworzony zastraszający przykład dla całej Europy' - brzmiał rozkaz przywódcy III Rzeszy.

Słynne zdjęcie z roku 1945, przedstawiające rodzinę zasiadającą do posiłku w zrujnowanej kamienicy.

Stolica Polski była jednym z najbardziej dotkniętych wojną miast Europy. Po 1945 roku jej krajobraz przypominał jedną wielką ruinę. W zrujnowanej Warszawie,i wielu innych zniszczonych miastach Polski mieszkanie było szczytem marzeń.

Warszawa powojenna, rok ok. 1955. .

Warszawa 3 kwietnia 1946, słynne zdjęcie dziewczynki patrzącej na ruiny getta.

Kolorowe zdjęcia z Powstania Warszawskiego.