W dawnej Warszawie kina były luksusowe i za przysłowiowy grosz. Zawsze jednak pełne widzów. - W latach 20. na 960 tys. ówczesnych mieszkańców stolicy przypadało 16 tys. miejsc w salach projekcyjnych - dowiadujemy się z portalu "Warszawy historii ukryta".
Pierwsze stałe kina pojawiły się w Warszawie w 1903 roku. W czasie II wojny działało siedem kin, przed nią - było ich siedemdziesiąt. To więcej niż w latach 60. ubiegłego wieku. W latach 40. i 50. powstające kina znacząco różniły się od tych sprzed wojny. Urządzano je już nie w kamienicach, a w wolno stojących budynkach.
Na fotografii widzimy ogromny tłum na ulicy Marszałkowskiej, pomiędzy Piękną a Wilczą. Zdjęcie zostało wykonane w dniu otwarcia kina "Polonia", w lany poniedziałek, 2 kwietnia 1945 roku. Każdy szanujący się warszawiak musiał uczestniczyć w tym wydarzeniu. Chętnych było więc tak wielu, że ledwo można było się przecisnąć Marszałkowską. Nieliczni dostali się do środka.
"Polonia" była pierwszym otwartym kinem w powojennej Warszawie. Funkcjonowała przy ul. Marszałkowskiej 56 w Kamienicy Kohnów wybudowanej w 1935 roku.
Kiedy w 1945 r. kino "Imperial" zamieniło się w "Polonię" ekran zszyto ze skrawków ekranów wydobytych z ruin kilku innych budynków. Również sprzęt składano z zebranych części.
Dziś znajduje się tu Teatr Polonia.
Na zdjęciu: "Polonia" przy ul. Marszałkowskiej z 1971 roku.
W 1921 roku dwaj kupcy poznańscy - Józef Czepczyński i Jan Łuczak postanowili przebudować wspólnie istniejący teatr. Tak właśnie powstało kino Apollo. Przed wojną było to żydowskie miejsce rozrywki na trzysta miejsc. Dzisiaj - Browary Warszawskie.
Na zdjęciu: Wnętrze kina "Apollo"(przedwojenna nazwa kino Napoleon) sfotografowane w 1926 roku.
Zdjęcie przedstawia fragment placu Trzech Krzyży. Widoczne jest wejście do kina "Apollo" oraz kamienica Instytutu Głuchoniemych. Równie wielkie wrażenie robią sceny uliczne, a przede wszystkim - zniszczenia wojenne.
Zamknięte w kadrze kino "Czary" przy ul. Chłodnej 31 na Woli w Warszawie. Zdjęcie pochodzi z 1934 roku.
Kino "Palladium" ( ulica Złota 7/9) podczas okupacji było zajęte przez Niemców. Wówczas nosiło nazwę Helgoland. W czasie powstania warszawskiego wyświetlano w nim powstańcze kroniki.
Funkcjonowało do końca lat 90 XX wieku. Obecnie w budynku znajduje się klub związany z Uniwersytetem Warszawskim. Odbywają się w nim koncerty i spektakle.
Na zdjęciu wykonanym pomiędzy 1937 a 1939 rokiem znajduje się budynek kina.
Kino "W-Z" powstawało w latach 1949-1950 na drugim końcu trasy W-Z. Działało do 1991 roku. W późniejszych latach mieścił się tu klub "Fugazi Music Pub" i sklep dyskontowy "Grosz". W 2010 roku ukończono rozbiórkę budynku.
Fotografia z 1955 roku przedstawia kino "W-Z" przy ul. Leszno 17.
Kino "Moskwa" mieściło jednocześnie 1200 widzów. Było największym kinem w powojennej stolicy. Działało w latach 1950 - 1996. Widzowie z wypiekami na twarzy oglądali western "Rio Bravo", przygody "Fanfana Tulipana" czy "Trzęsienie ziemi".
Na jego miejscu stanął biurowiec Europlex, w którym znajdowało się m.in. kino Silver Screen.
Na tej fotografii interesuje nas głównie drugi plan. Kino "Moskwa" widziane jest od strony ulicy Puławskiej na zdjęciu zrobionym pomiędzy 1955 a 1965 rokiem.
Fotopolska
Na tym zdjęciu mamy widok z góry na kino "Skarpa" w 1960 roku. Uwagę zwracają tu widoczne dekoracje reklamujące film 'Krzyżacy'.
Tego kina nie trzeba przedstawiać żadnemu warszawiakowi - na fotografii kino "Atlantic" przy ulicy Henryka Rutkowskiego.
Znajdujący się przy ulicy Chmielnej 33 "Atlantic" jest najstarszym nieprzerwanie działającym kinem w stolicy. Istniało ono już w okresie międzywojennym.Pierwszym obrazem wyświetlonym w kinie był radziecki film Berlin oraz Polska Kronika Filmowa.
W latach 60. było uważane za najbardziej eleganckie kino stolicy.
Fot. Waldemar Gorlewski / Agencja Gazeta
Wnętrze kina "Skarpa" w Warszawie. Na zdjęciu z 1960 roku oglądamy hol pierwszego piętra i bufet.
"Skarpę" otwarto w 1960 roku. To właśnie tu odbyła się premiera filmu Andrzeja Wajdy "Człowiek z marmuru". Kino zamknięto w 2003 roku, a w jego miejscu natychmiast powstał klub muzyczny. Pomimo licznych protestów, budynek nie znalazł się na liście obiektów chronionych. W 2008 roku zdecydowano więc o jego rozbiórce. Neon kinowy trafił do Muzeum Sztuki Nowoczesnej, a na miejscu budynku stanął apartamentowiec.
Kadr przedstawia kino "Relax" przy ul. Kniewskiego (obok Złota). Widzimy też na nim reklamę "Złoto MacKenny" - film szerokoformatowy produkcji amerykańskiej.
Kino "Relax" mieściło się przy ul. Złotej 8, przy Pasażu "Wiecha". Pierwszy seans odbył się w 1968 roku. Puszczono wówczas radziecką produkcję pt. Wyzwolenie. Ostatni - w październiku 2006 roku, kiedy wyświetlono czeską komedię "Mężczyzna idealny".
Materiały inwestora
Niewykluczone, że już wkrótce na miejscu dawnego kina powstanie nowoczesny apartamentowiec. W wysokim na 10 pięter budynku miałaby znaleźć się sala widowiskowo-teatralna z widownią dla 450 widzów.
Na zdjęciu z 1956 roku widoczne jest kino plenerowe "Jutrzenka" w Parku Kultury i Wypoczynku. Kadr obejmuje teren widowni w kierunku ekranu kinowego.
"Jutrzenka", która znajdowało się na Solcu, w parku Rydza Śmigłego była najbardziej znanym kinem plenerowym Warszawy. Zamknięto ją w latach osiemdziesiątych. Na jej miejscu znajduje się dziś wrotkowisko.
Historyczne zdjęcie z 1978 roku przedstawiające budowę kina "Oka" przy pl. Dzierżyńskiego (obok pl. Bankowy).
Kino "Oka" (które swoją nazwę wzięło od rosyjskiej rzeki Oka) powstało ok. 1956 roku. Znajdowało się na początku na ulicy Czerniakowskiej, a później przy ul. Nowowiejskiej w budynku, który należał do wojska. Tuż po likwidacji mieścił się w nim Klub Stodoła (dziś Stodoła zlokalizowana jest przy ul. Batorego 10). W 1972 roku budynek powrócił do wojska. Ostatecznie kino przeniesiono na ul. Marszałkowską, by zlikwidować je w latach 90.
Lata 50/60 ubiegłego wieku. Na zdjęciu widoczni są ludzie oczekujący na seans przed kinem "Stolica" przy Narbutta 50a. To tu można było objerzeć m.in niemy film z 1928 roku "Pan Tadeusz" w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego. W budynku organizowano też różne wydarzenia. To tu np. polski reżyser Krzysztof Zanussi świętował swoje 60 urodziny.
Wybudowany na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych gmach kina "Stolica" był jednym z najbardziej znanych projektów modernistycznych powojennej Warszawy. W 1997 roku do budynku przeniósł się Iluzjon, a piętnaście lat później powstało tu kino studyjne Iluzjon Filmoteki Narodowej.
Fot. Kuba Atys / Agencja Gazeta
Mieszczące się przy ul. Jagiellońskiej 26 kino "Praha" było pierwszym w Polsce powojennym kinem. Co więcej, na miejscu zburzonej w 2005 roku placówki powstało pierwsze w Polsce kino cyfrowe "Nowe Kino Praha".
Fotografia przedstawia kino "Praha" i widok od strony ulicy Jagiellońskiej.
Fotopolska