Biorą kredyty na... ogrzewanie. "Aby dostać mieszkanie, trzeba być biednym, by je opłacić - bogatym"

Dlaczego miasto zwleka z podłączaniem budynków do sieci cieplnej? Powodów, zdaniem aktywisty, jest kilka. - Jako jeden z argumentów Zarząd Gospodarowania Nieruchomościami podaje zadłużenie mieszkańców w gminie - mówi Wiesztort. Co, jak dodaje, jest argumentem skandalicznym.

Przecież to wybór władz, że lokatorzy płacą krocie prywatnej firmie energetycznej, zamiast dużo mniej płacić ZGN-owi. Lokatorzy 'wybierają' opłacanie rachunków za prąd kosztem czynszu, bo wiedzą, że jak tego nie zrobią, to w ciągu kilku dni zostaną odcięci od prądu i mogą zamarznąć. Jeśli nie zapłacą za czynsz, to problem pojawi się dopiero za kolejnych kilka miesięcy - wyjaśnia Wiesztort.

Przekonuje, że wiele osób zaciąga pożyczki w bankach czy bierze chwilówki na okres zimowy, żeby być w stanie grzać w mieszkaniu przez tych kilka miesięcy.

Jego zdaniem jedyne rozwiązanie to takie, żeby do czasu podłączenia budynków do CO, miasto zwolniło lokatorów komunalnych od opłat czynszu w okresie zimowym. A w przypadku mieszkań socjalnych władze powinny uruchomić dopłaty wyrównawcze.

Jak mówi Wieszort, częstszym problemem niż zadłużenie lokatorów, są jednak choroby wynikające z niedogrzania czy zagrzybienia mieszkań. - Astma, grzybica płuc, zapalenie oskrzeli, choroby kości. Z tymi chorobami na co dzień zmagają się lokatorzy, i dorośli, i dzieci - mówi. Za to wszystko, jak podkreśla, odpowiedzialne są władze.

Innym argumentem miasta, który pojawia się w dyskusji na temat doprowadzania ogrzewania miejskiego, jest reprywatyzacja.

Jak mówi nam Michał Olszewski, wiceprezydent Warszawy, wobec wielu budynków wciąż są roszczenia, które nie zostały uregulowane. Wiesztort twierdzi jednak, że miasto w wielu przypadkach reprywatyzacją się zasłania. I podaje przykład: W przypadku budynków przy Mińskiej 33 i 35 okazało się, że spółka, która miała rzekome roszczenia, została zdelegalizowana pięć lat wcześniej. - Nagle w wyniku fali protestów tej zimy, po pięciu latach bezczynności, Biuro Spraw Dekretowych wykreśliło to fikcyjne roszczenie - przekonuje.

Podkreśla, że roszczenia powinny wręcz miasto motywować, a nie dawać możliwość pozbycia się problemu. - Miasto, reprywatyzując kamienice, zmywa z siebie odpowiedzialność. Brak centralnego ogrzewania w budynkach zreprywatyzowanych to dramat dla lokatorów. W ten sposób prywatni właściciele otrzymują wręcz zabójcze narzędzie do pozbywania się niechcianych mieszkańców, niekiedy odcinając im jedyne źródło ogrzewania, czyli prąd - wyjaśnia Wiesztort.

- Brak centralnego ogrzewania jest bardzo uciążliwe, coś o tym wiem, bo sam mam ogrzewanie na gaz i płacę dwa razy większe rachunki niż wtedy, gdy mieszkałem w lokalu z centralnym - mówi Jan Mencwel ze stowarzyszenia Miasto Jest Nasze. Jak mówi, najgorzej jest w budynkach, w których są pustostany. - Tam nie ma sąsiada, który cię ogrzeje, mieszkania od razu się wychładzają - mówi.

Zdaje sobie sprawę z tego, że problem jest złożony, ale miasto nie może się bronić reprywatyzacją.

Po 17 latach rządów to po prostu powód do wstydu dla ekipy rządzącej, że wciąż nie rozwiązała tego problemu. Ustawa reprywatyzacyjna mogła wejść w życie lata temu - przekonuje. I dodaje: Warszawa to bogate miasto. Jest XXI wiek i to niepojęte, żeby niektórzy mieszkańcy wciąż marzli w swoich mieszkaniach.

Jak przekonuje Michał Olszewski, proces podłączania mieszkań do sieci cieplnej przebiega w Warszawie sprawnie. Wiceprezydent Warszawy porównuje stolicę do Wiednia, gdzie, jak mówi, aż 40 proc. lokali nie ma centralnego ogrzewania. W Warszawie to mniej niż 23 proc.

W ubiegłym roku do sieci podłączyliśmy 1058 mieszkań, w ciągu ostatnich 10 lat - 4,6 tys. mieszkań. Jeszcze 10 lat temu podłączano zaledwie 10 rocznie. Mimo dużych nakładów finansowych, nadrobienie zaległości, które powstawały przez dziesięciolecia to długi proces. Na ten rok planujemy wstępnie podłączenie podobnej liczby jak w roku 2017 - czyli ok. tysiąca lokali. Szczegółowy plan zostanie ustalony z Veolia Energia Warszawa na początku lutego - przekonuje Olszewski.

Miasto, jak mówi, rozpoczęło proces doposażania w miejskie ciepło w 2008 roku. - Gdy zaczynaliśmy było ponad 26,8 tys. lokali niepodłączonych, teraz to 16,4 tys. - W tym roku podłączonych zostanie kolejnych kilkaset lokali - mówi. I przekonuje: Wszystkie lokale, które pod względem technicznym i fizycznym mogą zostać podłączone do sieci, zostaną podłączone do 2022 roku.

Wiceprezydent tłumaczy, dlaczego postulaty stowarzyszenia nie są do zrealizowania przez samorząd. - Miasto nie może z kieszeni warszawiaków dopłacać do mediów. Ale pamiętajmy, że dopłacamy do samych czynszów. Podczas ostatnich dziesięciu lat z podatków warszawiaków dopłacaliśmy do komunalnych mieszkań średnio około 200 mln zł rocznie - przekonuje.

I mówi, że komu jak komu, ale tym najbiedniejszym miasto pomaga w największym stopniu.

Stosujemy obniżki czynszu dla osób w najtrudniejszej sytuacji - nawet do 80 proc. Finalnie niektórzy lokatorzy płacą bardzo niskie stawki czynszu - niekiedy jest to 30 - 40 zł za mieszkanie miesięcznie. W takiej sytuacji dalsze obniżanie czynszu nie przyniosłoby żadnych rezultatów. Poza obniżkami dochodowymi udzielamy pomocy bezpośrednio najbardziej potrzebującym w formie zasiłków celowych. W ten sposób pomagamy opłacać faktury za czynsz, prąd, gaz i inne media - mówi Olszewski.

I podaje liczby: 40 mln zł co roku wydajemy na zasiłki celowe dla najuboższych mieszkańców Warszawy. Z dodatków mieszkaniowych i energetycznych mogą korzystać wszyscy warszawiacy, nie tylko korzystający z lokali miejskich.

Jak mówi, jeśli problemem są stawki za prąd, to akurat wszystko jest w rękach rządu. - Wysokość opłaty za prąd jest regulowana przez państwo, samorząd nie ma na to żadnego wpływu. Pamiętajmy, że prąd jest opodatkowany tym samym podatkiem, co alkohol, papierosy czy paliwo. Nieraz podkreślaliśmy, że coś jest nie tak, że prąd traktowany jest niemal jak dobro luksusowe - podkreśla Olszewski.

Jak dodaje, poprzedni rząd wprowadził mechanizm dodatku energetycznego, ale zdaniem wiceprezydenta miasta okazał się on niewystarczający. - Jeśli problem ubóstwa energetycznego dotyka jakąś grupę ludzi, to powinien być stosowany mechanizm wyrównawczy - jeśli państwo dodatkowo zarabia na sprzedaży prądu, to powinno dostrzec, że są ludzie, którzy są w potrzebie - mówi Olszewski.

Jak przekonuje, miasto zwracało się kilka miesięcy temu do PGNiG w sprawie socjalnej taryfy gazowej.

Nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi. Mamy zamiar zwrócić się obecnie do rządowego urzędu regulacji energetyki. Spółki energetyczne Skarbu Państwa generują miliardowe zyski, a jednocześnie jest tak, że pewnych osób nie stać na opłacanie rachunków za prąd - mówi wiceprezydent.

Przekonuje, że miasto deklarowało chęć współpracy, jednocześnie, jak podkreśla, nie może być tak, że za wszystko płaci samorząd. - Musimy zasadnie dysponować budżetem i rozwiązać problem, podłączając lokale do sieci ciepłowniczej. Gdy oglądam się na taki Wiedeń, to myślę sobie, że naprawdę nie jest u nas źle. U nich polityka mieszkaniowa działa od 100 lat, u nas od dziesięciu, a to my zbliżamy się do tego, żeby całkowicie wyeliminować problem dostępu do sieci - stwierdza Olszewski.

Skąd zatem głosy niezadowolonych mieszkańców, skąd zagrzybiałe, niedogrzane lokale, skoro miasto twierdzi, że tym najbiedniejszym pomaga. Wiceprezydent odpowiada krótko:

Są różne sytuacje, różne przypadki - oczekujemy od dzielnic zawsze wnikliwej analizy i udzielania pomocy tam, gdzie jest ona najbardziej potrzebna. Miasto tym najbiedniejszym zawsze powinno pomóc, niemniej nie każdy przypadek kwalifikuje się do udzielenia takiej pomocy i nie zawsze też lokatorzy przyjmują propozycje mieszkań - bo są mniejsze od ich oczekiwań, bo są położone w innej dzielnicy, powodów, które słyszymy jest naprawdę sporo - mówi.

Mieszkasz lub znasz kogoś, kto mieszka w lokalu komunalnym lub socjalnym bez centralnego ogrzewania? W jakich warunkach się tam żyje? Napisz do nas: metrowarszawa@agora.pl